فن بیان و گویندگی ( قسمت اول)

فن بیان چیست؟

فن به معنی راه و روش و تکنیک است و فن بیان را میتوان مجموعه ای از تکنیکها و روشهایی برشمرد که با فراگیری و بکارگیری آنها می توان به بیانی مناسب و موثر دست یافت. بیان خوب و موثر ابزاری برای پیشبرد اهداف در زندگی خانوادگی و حرفه ای می باشد. فن بیان یعنی استفاده درست و بجا از تمامی ارکان ارتباط برای اینکه منظورمان را درست به مخاطب برسانیم. که هم شامل محتوای کلام و سخن است و هم به طرز ادای آن مرتبط می شود. یعنی هم حرف خوب بزنیم، حرفی که متناسب هر شخص و هر مکان و به اقتضای شرایط باشد و هم آن حرف سنجیده و مناسب را با رعایت اصول و قواعد سخن گفتن موثر بیان کنیم . تکنیک هایی که کمک می کند بیان خوبی داشته باشیم شامل: تلفظ درست و صحیح لغات، استفاده بجا از دستور زبان مانند رعایت مکث ها و تاکید ها، حذف تکه کلام های که از تاثیر گذاری کلام کم می کند مانند من من کردن و یا گفتن اِ زیاد در خلال صحبت، رسا و با صلابت حرف زدن، کنترل نفس و بدون تنش نبودن بیان، بدون حس و احساس نبودن بیان، بیش از اندازه سریع یا کند صحبت نکردن، لرزش یا خشدار نبودن صدا ، رعایت زبان بدن مناسب مانند نوع نگاه و حالت چهره و دیگر اجزای ارتباط غیر کلامی و می‌توان گفت فن بیان خوب یعنی استفاده از همه اجزایی که کمک می کند پیام ما به درستی به مخاطب انتقال یابد.

چرا فن بیان اهمیت دارد؟

یکی از رازهای موفقیت مدیران کسب وکار مهارت در برقراری ارتباط است . قدرت نفوذ کلام ، اعتماد مخاطب به کلام شما ، قانع کردن دیگران و بسیاری موارد دیگر از مهارت های فن بیان به شمار می آیند.
برای یادگیری فن بیان باید، قدرت کلامی خود را افزایش دهید و از تکنیک‌ها و تمرین‌های عمومی استفاده کنید، بدانید با چه کسی چطور صحبت کنید و با هنر خود کاری کنید که هر کسی از صحبت با شما لذت ببرد و اهداف خود را آن طور که میخواهید پیش ببرید. باید دقت کنید که اگر کسی از فن بیان خوبی برخوردار است، لزوماً نه گوینده خوبی است، نه سخنران خوبی و نه مذاکره کننده خوب! بلکه کسی که فن بیان خوبی دارد پیش‌زمینه این را دارد که یک سخنران، مذاکره کننده و مدرس فوق‌العاده باشد!
نه تنها گویندگان بلکه انسان های عادی در هر پست و مقام و منزلتی نیاز است این مهارت ها را بیاموزند چرا که :
* تقریبا هر کسی در زندگی‌اش در شرایطی قرار می‌گیرد که باید برای جمعی صحبت کند، بخواهد از عقایدش دفاع کند یا لازم باشد کسی را متقاعد کند. پس بهتر است خودمان را برای آن روز آماده کنیم.
** کارمندان با هر سمتی که داشته باشند، بر اساس توانایی سخنرانی در جمع و مهارت‌های ارتباطی به عنوان یکی از مهمترین مهارت‌هایی که باید کسب کنند رتبه بندی می‌شوند و پیشرفت می‌کنند.
*** نفوذ کلام و توانایی متقاعد کردن دیگران با هر موقعیت اجتماعی که داشته باشید می‌تواند در کار شما، در زندگی‌تان یا حتی در دنیا تغییرات بزرگی ایجاد کند.

راه های ساده جهت تقویت فن بیان

شمرده صحبت کنید.

واضح صحبت کنید. شنونده باید قادر باشد تمام کلمات را بشنود، بنابراین هر عبارت مبهمی می تواند این وضوح را از بین ببرد. درست صحبت کردن را با تلفظ و ادای صحیح کلمات تمرین کنید. یکی از کارهایی که می توانید انجام دهید تا وضوح کلام تان را بیشتر کنید، کم کردن سرعت است. شمرده صحبت کردن نه‌تنها فهم شنونده را از صحبت‌های شما تقویت می‌کند، بلکه باعث می شود مطمئن و آرام به نظر برسید.
شما میتوانید با یک تکنیک ساده این مهارت را تمرین کنید. فرض کنید شماره تلفنی را میخوانید و مخاطب شما قرار است آن را یادداشت کند. برای تمرین سرعت گفتار، یک عدد طولانی را بخوانید و در حین خواندن آن را در هوا یادداشت کنید. این تمرین موجب تقویت ضرب آهنگ کلام شما میگردد.

با اعتمادبه‌نفس صحبت کنید.

نداشتن اعتماد به نفس در صحبت کردن، جذابیت سخنان شما را از بین خواهد برد و هیچکس علاقه ای به دنبال کردن و شنیدن حرف های شما نخواهد داشت.
متاسفانه بارها این آوا را شنیده ایم. ” اِاِاِ با سلام. اِاِ از تشریف فرمایی شما اِاِ سپاسگذارم” و امثال این موارد (مِن مِن کردن). پس با تمام اعتمادبه‌نفسی که در دنیا وجود دارد، صحبت کنید.

به چیزی که می‌گویید اعتقاد داشته باشید.

باید خودتان چیزی که می‌گویید را باور داشته باشید. وقتی با اشتیاق صحبت می کنید، مردم تفاوت را حس می کنند. زمان یکه این اشتیاق و آرامش در متن تان طنین انداز شود، صدایتان قابل باور تر و متقاعد کننده تر به نظر خواهد رسید.

خودپرستی را کنار بگذارید.

برای تقویت این مهارت با کسانی معاشرت کنید که بهتر از شما هستند. در کلاس ها و کارگاه هایی شرکت کنید که از افرادی تشکیل شده است که در حرفه شان از شما بهتر هستند. به تجربیاتشان گوش کنید، ممکن است سخت باشد اما از هم جواری با آنها درس‌های زیادی یاد خواهید گرفت که از روش های دیگر، آموختن این درس‌ها امکان پذیر نیست.

*** جهت مطالعه ادامه مطالب، به مقاله فن بیان و گویندگی ( قسمت دوم) مراجعه و یا اینجا کلیک کنید.